Περπερικόν

Σε απόσταση 18 χλμ. βορειοανατολικά της πόλης Κάρτζαλι βρίσκεται ο Αρχαιολογικός Χώρος του Πεπερίκον. Ένας ασφαλτοστρωμένος δρόμος οδηγεί στους πρόποδες ενός βραχώδους λόφου, όπου βρίσκονται τα κύρια μνημεία του μεγαλύτερου μεγαλιθικού μνημείου στη Βουλγαρία.

Τι ήταν αυτό που προσέλκυσε τους αρχαίους ανθρώπους σε αυτό το μέρος, στη μέση της κοιλάδας του ποταμού Πεπερέσκα! Ο συνδυασμός του νερού, της εύφορης γης και των βράχων που αγγίζουν τον ουρανό ή κάτι που σήμερα δεν μπορούμε να αισθανθούμε! Ό,τι κι αν ήταν, έκανε τους ανθρώπους να φέρνουν προσφορές σε πήλινα αγγεία, πήλινα ειδώλια, λίθινα εργαλεία και να τα τοποθετούν στις φυσικές ρωγμές των βράχων, αφιερώνοντάς τα στους θεούς από τα τέλη της 5ης χιλιετίας π.Χ.

Κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, στη 2η χιλιετία π.Χ., ο ιερός τόπος ανακαλύπτεται ξανά. Ξεκινούν νέες λατρευτικές πρακτικές και τελετουργίες. Σταδιακά, και για αιώνες, διαμορφώνεται ένας τεράστιος λατρευτικός χώρος λαξευμένος στους βράχους, ο οποίος περιλαμβάνει εκατοντάδες αίθουσες, με την απομάκρυνση χιλιάδων τόνων πέτρας. Προς το τέλος της αρχαίας και τους πρώτους αιώνες της νέας εποχής, η πόλη αποκτά την ολοκληρωμένη μορφή της. Αποτελείται από ένα φρούριο στην κορυφή, την Ακρόπολη, ένα οχυρωμένο Ανάκτορο-Ιερό, καθώς και τα βόρεια και νότια προάστια.

Ένα φυσικό ρήγμα στο βράχο, διαμορφωμένο ως διάδρομος με σκαλοπάτια στο δάπεδο, ξεκινά από τη βάση του βραχώδους στεφάνου και οδηγεί στο τείχος του φρουρίου, το οποίο περιβάλλει το Ανάκτορο-Ιερό. Σε μια έκταση αρκετών χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων βρίσκονται δεκάδες αίθουσες, συνδεδεμένες με διαδρόμους και σκάλες. Ένας ευρύς διάδρομος χωρίζει το Ανάκτορο σε δύο ασύμμερα τμήματα. Το δυτικό καταλαμβάνεται από μικρότερα, ισόγεια δωμάτια. Στα ανατολικά αναπτύσσεται μια επιβλητική αίθουσα με ευρύ προθάλαμο, στη δυτική πλευρά του οποίου βρίσκεται ένας λαξευμένος στον βράχο θρόνος. Προς τα ανατολικά, λόγω της κλίσης του εδάφους, αναπτύσσονται δύο όροφοι, επίσης λαξευμένοι στον βράχο. Στα βορειοανατολικά εκτείνεται μια πτέρυγα με μερικές από τις αρχαιότερες λαξεύσεις – τρεις κόγχες σε σχήμα φούρνου, των οποίων το μέγεθος αυξάνεται προς τα βόρεια. Η βορειοδυτική πλευρά του συγκροτήματος καταλαμβάνεται από μια μνημειώδη αίθουσα οβάλ σχήματος, χωρίς οροφή. Στο κέντρο της δεσπόζει μια λαξευμένη πυραμιδοειδής βάση, που καταλήγει σε έναν μεγαλοπρεπή, κυκλικό βωμό διαμέτρου περίπου 2,50 μέτρων. Η επιφάνειά του φέρει ίχνη καύσης από επαναλαμβανόμενες τελετουργικές πυρές. Αυτή η αίθουσα αποτελούσε την καρδιά του διάσημου ιερού του Διόνυσου-Ζαγρέα, όπου τελούνταν μαντικές τελετές, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος. Σύμφωνα με τον Σουητώνιο, σε αυτό το μέρος ο πατέρας του Οκταβιανού Αυγούστου έλαβε προφητεία για το μέλλον του γιου του. Ο ιστορικός περιγράφει ότι, όταν ο ιερέας έχυσε κρασί στη φλόγα, αυτή υψώθηκε τόσο ψηλά όσο όταν, αιώνες νωρίτερα, στο ίδιο ιερό είχε βρεθεί ο Μέγας Αλέξανδρος.

Οι πρόσφατες έρευνες αποκάλυψαν δύο εξαιρετικά ενδιαφέροντα κτίρια, που βρίσκονται στους νότιους πρόποδες του λόφου – μια μεγάλη τρίκλιτη βασιλική από τα μέσα του 5ου αιώνα, η οποία ήταν σε χρήση έως τον 14ο αιώνα και αναδιαμορφώθηκε πολλές φορές, καθώς και μια λαξευμένη στη βραχομάζα δεξαμενή, που παρείχε νερό στη νότια συνοικία.

Τα τελευταία χρόνια, το φρούριο στην κορυφή - η Ακρόπολη - εξερευνήθηκε οριστικά. Χτίστηκε στα ερείπια του αρχαίου ιερού, που κάλυπτε ολόκληρη την κορυφογραμμή. Πολυάριθμοι βωμοί βράχων από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού και την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου ενσωματώνονται οργανικά στα θεμέλια των κτισμένων κατασκευών. Το τείχος, χτισμένο από προσεκτικά διαμορφωμένους λίθους, έχει πάχος 2,5 μ. Καλύπτει την κορυφή από όλες τις πλευρές, κατά μήκος της διαδρομής, και έχουν διατηρηθεί τα θεμέλια πύργων και άλλες οχυρώσεις. Το φρούριο είχε τρεις εισόδους Ιδιαίτερα μνημειώδης είναι η Νότια Πύλη, η οποία ήταν λαξευμένη στον μονολιθικό βράχο. Ο οχυρός χώρος καταλαμβανόταν από οικιστικά και δημόσια κτίρια, τα οποία χωρίζονταν από δρόμους κομμένους στους βράχους. Το κεντρικό τμήμα καταλαμβάνει η πλατεία της πόλης. Στο ανατολικό τμήμα του αποκαλύφθηκε κτίσμα βασιλικής λαξευμένο στους βράχους. Προερχόμενος ως ειδωλολατρικός ναός, μετά την υιοθέτηση του Χριστιανισμού μετατράπηκε σε εκκλησία, με μια ογκώδη αψίδα χτισμένη από τα ανατολικά. Από τα δυτικά, το κτίριο εισερχόταν από δύο μνημειακές πύλες λαξευμένες στους βράχους, με διατηρημένα ανοίγματα για διπλές πόρτες

Στα δυτικά της πλατείας του προ-ναού υπάρχει ένας δρόμος λαξευμένος στα βράχια, με μια κομψή κιονοστοιχία που οδηγεί στο λεγόμενο Μικρό Παλάτι. Στα βόρεια αυτού βρίσκονται τα θεμέλια ενός μεγάλου αντιπροσωπευτικού κτιρίου. Στα δυτικά βρίσκεται η πρωιμότερη εκκλησία, ένα μονόκλιτο κλίτος με κομψές αναλογίες και έναν εξαιρετικό πέτρινο άμβωνα, που μπορεί να συνδεθεί με την αποστολή του επισκόπου Νικέτα της Ρεμεσίας, ο οποίος καθιέρωσε τον χριστιανισμό στη Ροδόπη. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η μεγάλη βραχοδεξαμενή που παρείχε νερό σε περιόδους πολιορκίας.

Στα βορειοδυτικά αποκαλύφθηκε πλήρως μια από τις οικιστικές συνοικίες, η οποία αποτελείται από πέτρινα κτίρια με ισόγεια, βοηθητικούς και αποθηκευτικούς χώρους.

Το φρούριο διατήρησε τη σημασία του και κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Στα τέλη του 12ου αιώνα, η Ακρόπολη μετατράπηκε σε ένα ισχυρό οχυρό, με την κατασκευή εσωτερικού τείχους, που διαμόρφωσε το δυτικό τμήμα ως ακρόπολη. Στα ανατολικά διακρίνεται πυκνή δόμηση με μονόχωρες και δίχωρες ημιυπόγειες κατοικίες, μέσα στις οποίες έχουν βρεθεί επιτόπου χειρόμυλοι, τμήματα εστιών και άλλα στοιχεία του εσωτερικού χώρου. Το φρούριο έλεγχε μια μεγάλη και πυκνοκατοικημένη περιοχή, στην οποία κυρίαρχο ρόλο διαδραμάτιζαν τα ορυχεία χρυσού, που βρίσκονται μόλις λίγα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά.

Το 1339, με επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη, το Περπερικόν ορίστηκε ως το κέντρο μιας επισκοπής με σημαντικές δυνατότητες. Ο επίσκοπος ήταν τόσο πλούσιος που διατάχθηκε να πληρώνει τη σύνταξη του φτωχού επισκόπου Φιλίππων.

Το 1343, στον Εμφύλιο Πόλεμο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας συμμετείχε και ο βασιλιάς Ιωάννης Αλέξανδρος, ο οποίος έστειλε αποστολή για την κατάληψη της Αχρίδας. Καταλήφθηκε το Περπερίκον, όπου διορίστηκε βασιλικός άρχοντας, αλλά σύντομα το φρούριο καταλήφθηκε από τον Ιωάννη Καντακουζηνό, των συμμάχων του οποίου, οι μισθοφόροι του Ούμουρ, συχνά πραγματοποιούσαν ληστρικές εκστρατείες που οδήγησαν στην παρακμή της ζωής στα φρούρια και τους οικισμούς της Αχρίδας. Μετά την πτώση της Δημότικας το 1362 και την επακόλουθη επιδρομή των Οθωμανών, το φρούριο καταλήφθηκε και πυρπολήθηκε, και εδώ εγκαταστάθηκε ένας από τους στρατιωτικούς καταυλισμούς των κατακτητών, που πιθανώς υπήρξε μέχρι τη δεκαετία του 80 του 14ου αιώνα.

Ο χρόνος έχει καλύψει με λήθη και σκόνη τα χίλια χρόνια ζωής στο λόφο.

Εισιτήριο

Μαθητές, φοιτητές και συνταξιούχοι – 6 λέβα.

Επισκέπτες άνω των 18 ετών – 14,00 λέβα.

Οικογενειακό εισιτήριο (2 ενήλικες και 2 παιδιά) – 30 λέβα.

Ξενάγηση με ξεναγό – 50 λέβα.

Χρήση ακουστικού ξεναγού – 8 λέβα.

ρήση ακουστικού ξεναγού με προσωπικό τηλέφωνο – 4 λέβα.

Έκπτωση για ομάδες άνω των 20 ατόμων - 50%

Παιδιά έως 7 ετών και άτομα με αναπηρίες - δωρεάν

Κατηγορίες

• Περπερικόν

Χαρακτηριστικά

• 100 εθνικά τουριστικά αξιοθέατα

Δήμος

• Κάρτζαλι

Βίντεο

Τοποθεσία