Rodop Tırtılı – Doğu Rodoplar’ın Büyüsünde Yavaş Bir Yolculuk
Dimitrovgrad – Haskovo – Kırcaali – Podkova güzergâhında Rodop Dağları’nın yamaçlarında ilerleyen tren “Rodop Tırtılı” olarak adlandırılıyor. Bu, efsanevi dar hatlı tren değil, modern dizel motorlara sahip sıradan bir yolcu trenidir. Ancak ona “tırtıl” benzetmesi hiç de rastlantı değildir! Virajların ritmiyle sallanan vagonlarıyla tren adeta acele etmeyen bir tırtılı andırır. Saatte 40–60 km, bazı yerlerde ise yalnızca 25 km hızla ilerleyerek sanki yolculuğun her anının tadını çıkarır.
Bu panoramik demiryolu güzergâhının yaklaşık üç saatte kat ediliyor olması ve tek yön biletin sadece 6–7 Leva gibi düşük bir fiyata satılması hoş bir ayrıntıdır. Son zamanlarda giderek daha fazla turist, bu treni doğal ve tarihi yerleri ziyaret etmek için bir ulaşım aracı olarak kullanıyor. Bu yerlerden biri de Podkova köyündeki istasyona yalnızca 700 metre mesafede bulunan “Yedi Kızlar Ahşap Camii”dir. Bulgar Devlet Demiryolları’nın 2025 yılına ait yeni sefer tarifesiyle artık Podkova’ya öğle saatlerinde tren seferi bulunmaktadır. Bu da Doğu Rodoplar’a günübirlik geziler yapmayı ve akşam geri dönmeyi mümkün kılmaktadır.
Bir sonraki ilginç durak Momina Skala’dır. Buradan yolcular, Bulgaristan’ın en uzun asma köprüsüne ulaşabilirler; bu köprü Lisitsite köyüne bağlanır. Yalnızca 15–20 sakini olan bu izole köye yalnızca yaya olarak ya da trenle ulaşılabilir. Köyden, köyün üzerinde yer alan ve antik bir Trak tapınağı olduğuna inanılan kaya oyuklarının bulunduğu Çit Kaya’ya yürüyüş yapılabilir.
Şiroko Pole İstasyonu, Doğu Rodoplar’daki en etkileyici Ortaçağ kalelerinden biri olan Monyak Kalesi’ne giden yolun başlangıç noktasıdır. Kaleye, Şiroko Pole köyü merkezinden yürüyerek yaklaşık 40–50 dakikada ulaşılabilir. Bir başka ilginç rota ise, koruma altındaki doğal bir bölgede yer alan Sredna Arda İstasyonu'ndan başlar. İstasyon, doğrudan Studen Kladenets Baraj Gölü kıyısında yer alır ve buradan muhteşem bir manzara görülür. İstasyonun hemen üzerinde, yarasaların yaşadığı kaya oyukları ve küçük mağaralar bulunur. Yolcular ayrıca, bölgedeki zirvelerden biri olan Kaloyantsi köyü üzerindeki Yumruk Kaya’ya çıkış için başlangıç noktası olan Kaloyantsi durağında da inebilirler.
“Tırtıl” treni, dünya çapında ünlü halterci Naim Süleymanoğlu’nun doğduğu köy olan Ptiçar’ın yanından da geçer. Son yıllarda yerel halk, onun doğduğu evi restore etmek ve mirasına adanmış bir müze oluşturmak için çalışmalar yürütmektedir.
Turistler, Doğu Rodoplar’ın gizemli köşelerine yapılan günübirlik geziler için “Tırtıl” (gısenitsa) adı verilen treni giderek daha sık kullanıyor. Böylece, sıradan bir ulaşım aracı olan Dimitrovgrad–Podkova treni, yavaş, manzaralı ve romantizm dolu yolculukları sevenleri cezbederek dar hatlı trenin güçlü bir rakibi haline geliyor.
Metin: Bojidar Çolakov – BNR (Bulgaristan Ulusal Radyosu)
